سندرم آسپیراسیون مکونیوم
ناشی از استنشاق مایع آمنیون آغشته به مکونیوم (مدفوع جنین) هنگام زایما ن بوده و موجب پنومونیت شیمیایی همراه با التهاب بافت ریوی ، انسداد مکانیکی مجاری هوایی و هیپوکسی درنوزاد می گردد .
این سندرم درمواردشدیدمنجر به هیپرتانسیون پایدار ریوی ، سایر عوارض و مرگ خواهدشد. نوزادانی که بشدت مبتلا هستند، حتی درصورت درمان بموقع، با مرگ ومیر بالاوعوارض نرولوژیک (عصبی) درازمدت گرفتار هستند.
ریسک فاکتورها : مایع آمنیون تقریبا در20% زایمان های ترم آغشته به مکونیوم است . آسپیراسیون این مایع پیش از زایمان بسیارشایع است .مکونیوم رقیق با مکانیسم های فیزیولوژیک طبیعی ، براحتی ازریه پاک می شوند .ولی در برخی موارد، مکونیوم استنشاق شده پاک نشده ومنجربه سندرم آسپیراسیون مکونیوم می شود . این سندرم پس از زایمان طبیعی نیزدیده می شود ، ولی احتمال بروز آن در صورت غلیظ بودن مکونیوم ، پست ترم بودن و یا محدودیت رشد جنین به مراتب بیشتراست .بنابراین بارداری هایی که با کاهش حجم مایع آمنیون و فشردگی بند ناف یا نارسایی رحمی ـ جفتی همراه هستند، بیشترین ریسک سندروم رادارند، زیرادراین موارددفع مکونیوم دیده می شود.
پیشگیری :متأسفانه آسپیراسیون پاتولوژیک مکونیوم را با ثبت ضربان قلب جنین نمی توان پیش بینی کرد . درمطالعات اولیه توصیه شده بود که ساکشن اوروفارنکس (دهان وحلق) طی زایمان سرجنین ،ولی قبل ازخروج قفسه سینه ، می تواند ازشیوع سندرم آسپیراسیون مکونیوم کم کند .ولی رعایت کامل این شیوه ، نتوانسته است ازشیوع سندروم بکاهد.وانگهی این نوزادان بطورهمزمان دچارهیپرتانسیون ریوی هستند که مشخصه آن افزایش غیر طبیعی بافت عضلانی شرایین ، باشروع قبل از تولد ، می باشد . نتیجه گرفته شد که تنها جنین های مبتلا به آسفیکسی مزمن ، به سندرم آسپیراسیون مکونیوم دچار می شوند.بنابراین چنین تفسیرشده که آسفیکسی مزمن قبل از زایمان منجربه آسیب عروق ریه ، هیپرتانسیون ریوی و برقرار گردش خون جنینی می شود .طبق توصیه AAP و آکادمی زنان آمریکا ، در صورت آغشتگی مایع آمنیون به مکونیوم ، بطوررایج نیازی به ساکشن اوروفارنکس و نازوفارنکس نیست . ولی نوزادبا اختلال تنفسی را باید انتوبه و ساکشن کرد تا مکونیوم وسایرمواد آسپیره شده از زیر گلوت تخلیه شود .
آمنیوانفوزیون : هرگاه مکونیوم غلیظ بوده وکاهش متغیر و مکرر ضربان قلب وجود داشته باشد ، تزریق سالین (محلول نمکی) به حفره آمنیون می تواندمفیدواقع شود . متأسفانه این روش در جنین هایی که دچار سندرم آسپیراسیون مکونیوم شده اند ، تاثیری نداشته و موردتائید آکادمی زنان آمریکا نیست .
درمان : این نوزادان حتما باید دربخش مراقبت های ویژه نوزادان بستری وتحت درمان دقیق قرارگیرند.