سرطان پوست یکی از شایعترین انواع سرطان هست، که به طور جهانی حداقل ۴۰ درصد از مواردانواع سرطان را تشکیل می‌دهد.

به ویژه بین افراد با پوست روشن این نوع سرطان بسیار شایع است. .شایعترین نوع آن سرطان پوستی غیر ملانومی است، که حداقل در ۳–۲ میلیون نفر در سال به آن مبتلا می‌شوند. . با این حال این یک برآورد تقریبی است، چون آمار مناسبی در دسترس نیست. در موارد سرطانهای پوستی غیر ملانومی، حدود ۸۰ درصد آنها سرطان سلول‌های بازال و ۲۰ درصد آنها سرطانهای سلول‌های سنگفرشی هستند. .سرطان سلول‌های بازال و سرطان سلول‌های سنگفرشی به ندرت منجر به مرگ می‌شوند. در ایالات متحده کمتر از ۰٫۱ درصد از مرگ و میرهای ناشی از سرطان به دلیل این نوع خاص از سرطان است.در سراسر جهان در سال ۲۰۱۲ ملانوم در ۲۳۲۰۰۰ نفر دیده شده است و منجر به مرگ ۵۵۰۰۰ نفر شده است. بالاترین میزان ملانوم در دنیا در دوکشور استرالیا و نیوزلند دیده می‌شود. سه نوع شایع سرطان پوست در ۲۰ تا ۴۰ سال گذشته رواج بیشتری داشته است، به ویژه در مناطقی که افراد در آن سفیدپوست هستند.

اين سرطان هنگامي اتفاق مي‌افتد که تغييراتي در سلول‌هاي سالم پوست به وجود آمده و رشد و تکثير آنها از کنترل طبيعي خارج مي‌شود. سه نوع اصلي از سرطان پوست وجود دارد که شامل است بر:

1. دونوع سرطان غیرملانومایی:سرطان سلول بازال[ BCC ]، وسرطان سلول سنگفرشی[SCC ]
2. ملانوما

ساير انواع غير معمول سرطان پوست شامل است بر: تومورهاي سلول مرکل و درماتوفیبروسارکوما پروتوبرانس (یا برجستگی فیبروسارکوم پوست) .

سرطان سلول بازال به آهستگی رشد می‌کند و می‌تواند به بافت اطراف آن آسیب برساند اما بعید است به مناطق دور گسترش یابد یا به مرگ منجر شود. معمولاً به شکل قسمتی از پوست که بالاآمده و بدون درد نیز می‌باشد به نظر می‌رسد، که ممکن است براق باشد با عروق خونی کوچک که روی آن جریان دارند یا ممکن است به شکل یک ناحیه از پوست که بالا آمده به همراه یک زخم بروز می‌کند. احتمال انتشار سرطان سلول‌های سنگفرشی بیشتر است. این سرطان معمولاً به شکل یک توده با سری پوسته پوسته بروز می‌کند اما ممکن است به شکل زخم نیز بروز نماید. .ملانومها تهاجمی‌ترین نوع سرطان پوستی هستند. نشانه‌های آن عبارتند از خال که دارای شکل، رنگ، و اندازه متفاوتی هستند، لبه‌های نامنظم دارند، بیش از یک رنگ دارند، همراه با خارش یا خونریزی هستند.

علت های سرطان پوست:

• پرتوهاي ماوراء بنفش که عمدتاً در نور آفتاب وجود دارد، به عنوان اصلي‌ترين و شايع‌ترين علت ابتلاء به سرطان پوست شناخته مي‌شود.
• استفاده از دستگاه‌هاي برنزه کننده پوست
• سرکوب یا اختلال در سیستم ایمنی بدن که وظیفه حفاظت از بدن در برابر میکروب‌ها و مواد عامل بروز آلرژی را بر عهده دارد.
• قرار گرفتن در معرض شدت‌های بسیار بالای تابش‌هاي مختلف از قبیل تابش‌های اشعه ایکس
• تماس با بعضی از مواد شیمیایی خطرناک از قبیل آرسنیک (در کارگران معدن، پرورش دهندگان گوسفند و کشاورزان) و هیدروکربن‌های موجود در قیر، مواد نفتی و دوده‌های سیاه (که می‌تواند باعث سرطان سلول‌های سنگفرشی شود).
• 

علائم سرطان پوست

علائم سرطان پوست به نوع آن بستگی دارد. علائم سرطان سلول‌های بازل معمولاً به شکل برآمدگی‌های کوچک، نرم و کروی شکل بر روی قسمت‌هایی از پوست که بیشتر در معرض تابش آفتاب قرار می‌گیرد از قبیل سر، گردن و شانه‌ها می‌باشد. سایر نشانه‌های این نوع سرطان عبارت است از:

1. برجسته شدن رگ‌های خونی کوچک و قابل مشاهده بودن آنها در محل تومور
2. وجود یک فرورفتگی در مرکز تومور که اغلب همراه با پوسته پوسته شدن و خونریزی می‌باشد.
3. ایجاد زخم و سوزش پوستی که با گذشت زمان بهبود پیدا نمی‌کند.

سرطان ملانوما در اغلب موارد به شکل لکه‌های پوستی به رنگ قهوه‌ای تا سیاه بروز می‌کند. سایر علائم سرطان ملانوما شامل موارد زیر است:

1. تغییر در اندازه، شکل، رنگ یا میزان برآمدگی خال‌های سیاه
2. ظهور خال‌های جدید در دوره بزرگسالی و یا بروز درد، خارش پوست، زخم شدن یا خونریزی در خال‌های سیاهی که از قبل وجود داشته است.

باتوجه به نکات مهم زیر، می توانید سرطان پوست وبخصوص ملانوم رادربدن خودبموقع تشخیص دهید:

   نامتقارن بودن خال : شکل یک طرف لکه پوستی با طرف دیگر آن یکسان نیست.

   حاشیه‌های نامنظم : حاشیه لکه‌های سرطان ملانوما به شکل کنگره‌ای یا نامنظم می‌باشد.

   رنگ : رنگ لکه‌های سرطان ملانوما اغلب به صورت ترکیبی از سیاه، برنزه، قهوه‌ای، آبی، قرمز یا سفید می‌باشد.

   قطر : قطر لکه‌های سرطانی می‌تواند بیشتر از ۶ میلی‌متر باشد.

   پیشرفت : ابتدا به شکل خال‌های سیاهی است که با گذشت زمان، ظاهر آنها تغییر کرده و بزرگ‌تر می‌شود.

عواملی که می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد شامل است بر:

   پوست روشن :هر فردی بدون توجه به رنگ پوستش ممکن است دچار سرطان شود، با اینحال افرادیکه رنگدانه کمتری در پوستشان دارند، در برابر اشعه فرابنفش آسیب پذیرترند.

   سابقه آفتاب سوختگی : افرادیکه سابقه آفتاب سوختگی و تاول های نتیجه آفتاب سوختگی در کودکی و نوجوانیشان دارند، خطر ابتلا به سرطان پوست در آنها بیشتر است. در ضمن آفتاب سوختگی در بزرگسالی هم می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.

   تماس مفرط باآفتاب: همه افرادیکه بدون لباس مناسب ویاکرم ضد آفتب ، برای مدت زیادی زیر نور خورشید قرار می‌گیرند در خطر ابتلا به سرطان پوست هستند. روش های برنزه کردن، همچون اتاقک ها ویا لامپ های برنزه کردن، خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد. برنزه شدن پوست، واکنش پوست به تشعشع بیش از حد اشعه ماوراء بنفش است.

تماس با تشعشع :افرادیکه تحت تاثیراشعه هستدمثلا استفاده از از رادیوتراپی برای درمان بیماریهایی از جمله، اگزما و آکنه استفاده می‌کنند، ممکن است خطر ابتلای آنها به سرطان پوست افزایش یابد.

اقلیم گرم یا مرتفع: افرادیکه در مناطق آفتابی و گرم زندگی می‌کنند، بیشتر از سایر افراد در معرض نور خورشید هستند. زندگی در مناطق مرتفع که نورخورشید شدت وقدرت بیشتری دارند، نیز خطر ابتلا به سرطان پوست را می‌افزاید.

خال‌ ها: افرادیکه بدن آنها پر از خال بوده و یا خال های غیرعادی بنام خال‌های دیسپلاستیک (که معمولا بزرگ تر از خال های عادی می‌باشند) دارند، بیشتر از دیگران در خطر ابتلا به سرطان پوست هستند.

ضایعات پیش سرطانی پوست: ضایعات پیش سرطانی پوست همچون کراتوز آکتینیک خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهند. این ضایعات معمولا بشکل تکه های فلس مانند که رنگ‌های متفاوتی از قهوه‌ای تا صورتی داشته و معمولا برروی صورت، سر و دست‌های افراد پوست روشن که آفتاب به آنها آسیب زده است، خود را نشان می‌دهند.

سابقه قبلی ابتلا به سرطان پوست: درصورتیکه شما قبلا به سرطان پوست مبتلا شده‌اید، خطر ابتلای دوباره شما به سرطان پوست بالاست.

سابقه خانوادگی :اگر یکی از والدین و یا خواهر و برادر شما مبتلا به سرطان پوست هستند، خطر ابتلا به این نوع سرطان در شما افزایش می‌یابد.

ضعف سیستم ایمنی : افرادیکه سیستم ایمنی ضعیفی دارند، خطر ابتلا آنها بیشتر می‌باشد.این افرادشامل مبتلایان به ایدز،سرطان خون ویا درمان با داروهای مهارکننده سیستم ایمنی بدنبال پیوندعضو می باشد.

بامعاینه شخصی خودتان، به خودکمک کنید:

شما می‌توانید با معاینه خودتان که به صورت ماهانه انجام می‌دهید، شانس یافتن علائم سرطان پوست رادرهمان اوایل آن افزایش دهید.بدینگونه می‌توان قبل از آنکه آسیبی به پوست برسد، آن را درمان کرد.

1. بهترین زمان برای معاینه پوست، بلافاصله بعد از حمام است.
2. معاینه پوست خود را در یک اتاق روشن و با استفاده از یک آینه قدی و یک آینه دستی انجام دهید.
3. محل وجود خال‌ها، عوارض پوستی و لکه‌های ماه‌گرفتگی را به دقت شناسایی کنید و ببینید که شکل آنها چگونه است.
4. هر بار که این معاینه را انجام می‌دهید، وضعیت خال‌ها و لکه‌ها را به دقت بررسی کنید و در صورتی که تغییری در اندازه، ساختار و رنگ آنها به وجود آمده و یا روی آنها زخم شده باشد، بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.
5. به قسمت جلو و پشت بدن خود به طور کامل و با دقت در آینه قدی نگاه کنید (برای دیدن پشت بدن خود از آینه دستی استفاده کنید). دستان خود را به طور کامل بالا بگیرید و پهلوها و زیر بغل خود را در هر دو طرف بدن چک کنید.
6. در هنگام معاینه، تمام قسمت‌های بدن خود از جمله نقاطی که دسترسی به آنها مشکل است را به دقت چک کنید. اگر خودتان نمی‌توانید قسمت‌هایی از بدنتان را به خوبی ببینید، ازدیگران کمک بگیرید.

درمان سرطان پوست

روش درمان سرطان سلول‌های بازل و سرطان سلول‌های سنگفرشی کاملاً ساده است. معمولاً برداشتن لکه با استفاده از جراحی برای درمان آن ها کفایت می‌کند. اما درمان ملانوما ممکن است نیازمند اقدامات بیشتری باشد. از جمله می‌توان به جراحی، پرتو درمانی، ایمونوتراپی و شیمی درمانی اشاره کرد.