خون شناسی
به دانش بررسی خون، خونشناسی گفته میشود.خون نوعی بافت است. در واقع می توان گفت خون اولین بافتی است که بشر آن را مورد بررسی و تحقیق قرار داده است.
از حدود سال 1996 مشخص شد که خون از دو قسمت تشکیل شده. این دو قسمت عبارتند از سلول ها و نیز مایعی که به طور منظم و یک طرفه در سیستم چرخشی بسته ای در جریان است و توسط انقباضات ریتمیک قلب به جلو رانده می شود.
خون یک بافت گردشکننده متشکل از پلاسمای مایع و یاخته است. کار اصلی خون رساندن مواد تغذیهکننده (اکسیژن، گلوکز) و عوامل سازنده به بافتها ، انتقال گازهای تنفسی ، ایفای نقش دفاعی (ازطریق سلول های ایمنی و پادتن ها) ، نقش ایمنی ( بواسطه پادتن ها وسلولهای خاطره ای) ،تنظیم دمای بدن ، انتقا ل هورمون ها ، هموستازو برطرف کردن مواد مازاد (همچون دیاکسید کربن و اسید لاکتیک) از بافتهای بدن است.
خون یک بافت پیوندی تخصص یافتهای است که سلولهای آن در داخل ماده زمینهای مایعی به نام پلاسما شناورند. حجم خون در یک فرد بالغ بطور متوسط 5 لیتر است. خون به واسطه گردش در داخل رگهای خونی اصلی، مواد غذایی و حرارت را در بدن توزیع کرده و اکسیژن و دیاکسید کربن را بین سلولها و ریهها انتقال میدهد و مواد زاید حاصل از فعالیت سلولها را به ارگانهای دفعی میرساند. خون در محیط خارج از بدن منعقد شده و به صورت لخته در میآید و قسمت محلول آن به صورت مایعی زرد و روشن به نام پلاسما، از آن جدا میگردد.
برای جلوگیری از انعقاد خون به منظور مطالعات خونی مقداری هپارین یا سیترات به آن افزوده میشود. از نظر حجمی حدود 55 درصد خون از پلاسما و 45 درصد آن از سلولهای خونی تشکیل شده است. خونشناسی یا هماتولوژی بسیار متنوع بوده و بیشتر درباره آزمایشهای اساسی خون، خونسازی، مطالعه انواع کم خونیها، اختلالات گویچههای سفید و خصوصیات پلاکتهای خون و انعقاد خون صحبت میکند.
خون در خارج از بدن منعقد شده و سلولها و مواد غیر محلول آن به صورت توده ای نسبتا سفت به نام لخته خون (Blood clot) درمی آید. و قسمت محلول آن به صورت مایعی زرد و روشن به نام سرم (Serum) از آن جدا می گردد. برای جلوگیری از انعقاد خون ، به منظور مطالعات خونی ، مقداری هپارین (یک ماده ضد انعقاد) یا سیترات به آن افزوده می شود. در این حالت اگر اجازه داده شود سلولهای خونی ته نشین شوند ، ملاحظه خواهد شد از نظر حجمی حدود ۵۵ درصد خون از پلاسما و ۴۵ درصد آن از سلولهای خونی تشکیل شده است. سلولهای خونی شامل گویچه های قرمز ، گویچه های سفید و پلاکتها هستند.