سلول بنیادی وسلول های خونی
مهمترین سلول داخل مغزاستخوان است که درمغزاستخوان تبدیل به همه نوع سلولی می شود .
اگر سلولهای stem cell از بین بروند در BM و در نتیجه در خون محیطی سلول نداریم یعنی empty blood, empty bone این حالت در آنمی آپلاستیک دیده میشود.
اگربطورنرمال کارکند حاصل آن تولید سه رده سلول خونی ( گلبول قرمز، گلبول سفید،پلاکت) است. اگربیش ازحد کارکندمنجربه بیماری بدخیم خونی خواهدشد.
سلول های بنیادی دوویژگی دارند: انواع سلول های خونی رامی سازند و می توانند خودرابازتولید کنند.
روی هرسلول یک آنتی ژن بنام CD وجود دارد(مخفف خوشه تمایزکننده) که ویژگی خاصی به سلول می دهد.سلول های بنیادی فقط حامل CD34 هستند.
وقـتی سلول stem cell در BM تـمـایز مـییـابد به دو رده تبـدیـل می شود که این امر بصورت تصادفی اتفاق میافتد:
تکامل stem cell:
1- رده Lymphoid: که فقط رده سلولهای لنفوسیت راتولید میکند.
2- رده myeloid : که پیش سازسلول های ائوزینوفیل، بازوفیل،منوسیت،گلبول قرمزوپلاکت است.
این دورده سلولی بعد براساس نیاز بدن،تحت تاثیر فاکتور رشد و سیتوکینهای رشدی به رده های بعدی تبدیل میشود.
رده لنفوئید: به دوسلول پره T cell و پره B cell تبدیل می شود . هریک نیزدرنهایت به سلول T و B تبدیل می شوند.سلول T شامل سلول هلپر(سلول کمک کننده) وسلول سیتوتوکسیک (سلول کش) می باشد. پلاسما سل ردهای از B cell است که مسئول ساخت Ig هاست.
رده میلوئید: سایرسلول های خونی رامی سازد: پرواریتروبلاست که گلبول قرمزرامی سازد،مگاکاریوسیت که تبدیل به پلاکت می شود، میلومونوسیت که تولید سلول پولیمورف ، منوسیت ،ائوزینوفیل و بازوفیل می کند.
هریک ازاین سلول ها فاکتوررشد مخصوص به خودرادارند.اریتروپوئتین(EPO) در ساخت RBC و ترمبوپوئتین و IL11 در ساخت پلاکت، GCSF,GMCSF در فعال کردن میلوبلاست و ساخت گرانولوسیتها و IL5,3 در تکثیر ماکروفاژ و IL4 در افزایش B cell و IL5 در فعال کردن T cell و B cell نقش دارند.